Trafik İşaretleri ve Anlamları

Trafik kuralları, trafiğin güvenli bir şekilde akışını sağlayan yazılı kurallardır. Bu kurallar, trafik işaretleri ile görselleştirilir. İşaretler genellikle yol kenarlarında hatırlatıcı olarak trafik işaret levhaları şeklinde karşımıza çıkar. Bu kurallar ve işaretler yalnızca sürücüler değil, yolu kullanan tüm kişiler için geçerlidir.

Esasında trafik işaretlerinin öğrenilmesi, kişilerin ehliyet alabilmesinin de ön koşullarından biridir. Ne yazık ki bilmek, uygulamak ile aynı anlama gelmez. Trafik işaretlerinin anlamını bilmesine rağmen seyir halinde gözden kaçıran veya görüp uygulamayan binlerce sürücü, trafik kazalarına neden olabiliyor. Kazaları önlemek için birincil önlem, trafik levhaları ve anlamları konusunda bilgi sahibi olmak ve kuralları uygulamak olmalıdır.

Trafik İşaret Levhalarının Sınıflandırılması 

Ülkemizde trafik güvenliğinin sağlanması için trafik işaretlerinin anlamı, standardı, niceliği ve niteliği ile uygulama esasları Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) tarafından belirlenir. KGM, trafik işaret ve levhalarını beş temel sınıfta tanımlar. Trafik işaretleri aşağıdaki kategorilere ayrılır:

1. Tehlike Uyarı İşaretleri (T Grubu): Kullanılan yol üzerindeki bir tehlike ve bu tehlikenin özellikleri hakkında bilgi veren trafik işaretleridir. Bu kategorideki trafik işaretleri hayati önem taşır. Yolu kullanan kişilerin tehlikeyi anlaması ve gerekli önlemi almasını sağlayabilecek yerlere konumlandırılır.
2. Trafik Tanzim İşaretleri (TT Grubu): İlgili yolu kullanan kişilere yola özgü yükümlülükler, yasaklar ve kısıtlamalar hakkında bilgi veren levhalardır. Genellikle bir yükümlülük, yasak veya kısıtlama sona erdiğinde, ayrı bir tabela ile sürücülere yeniden bilgi verilir.
3. Bilgi İşaretleri (B Grubu): Bu trafik işaretleri, kullanılan yol ve çevresi hakkında bilgi verir. Sürücülerden, bu bilgiler doğrultusunda gerekli dikkati göstermeleri beklenir.
4. Durma ve Park Etme İşaretleri (P Grubu): Araç sürücülerinin duraklayabileceği ya da park edebileceği yerleri gösteren levhalardır. Duraklama ve park yasağını gösteren trafik işaretleri de bu kategoride yer alır.
5. Yapım Bakım Onarım İşaretleri (YB Grubu): Yalnızca yapım, bakım ve onarım sahalarında kullanılan levhalardır. Yapılan çalışmanın niteliğini belirtir.

Ayrı bir kategori olarak değerlendirilen paneller (PL grubu), bir trafik levhasını açıklamak amacıyla ana levhanın altına yerleştirilen tamamlayıcı unsurlardır. Bu paneller, sürücülere ek bilgi sağlayarak trafik düzenini daha anlaşılır hale getirir.

Trafik İşaret Levhalarının Renkleri ve Şekilleri 

Trafik işaret levhaları, yolu kullanan kişinin dikkatini çekerek algılamasını kolaylaştırmak için farklı renk ve şekillerde kullanılır. Trafik levhalarında kullanılan renkler kırmızı, beyaz, mavi, siyah, sarı ve yeşildir. Şekilleri ise daire, kare, dikdörtgen, sekizgen ya da üçgen olabilir.

• Tehlike Uyarı İşaretleri, genellikle eşkenar bir üçgen üzerinde sembolize edilir. Beyaz zemin üzerine kırmızı kenar ve siyah sembol ile gösterilir. Bunun bir istisnası Yolda Çalışma Levhası’dır. Bu uyarı için üçgen sarı bir kare üzerinde bulunur. Tehlikeli viraj bildirimi de kare levha üzerine kırmızı oklarla gösterilen kategori istisnaları arasındadır.
• Trafik Tanzim İşaretleri genellikle yuvarlaktır. Beyaz zemin üzerine siyah sembol ile gösterilir. Herhangi bir kısıtın kalktığı ilgili levhanın üzerinde kırmızı yasak çizgisi kullanılarak belirtilir. Bu kategorinin en önemli istisnaları Dur ve Yol Ver ikazlarıdır. Dur bildirimi, kırmızı zemin üzerine beyaz DUR yazısının bulunduğu sekizgen bir levha ile yapılır. Yol ver levhası ise tabanı üste gelen ters bir eşkenar üçgen ile gösterilir. Kısıtlamaların sonunu belirten trafik işaretleri ise beyaz zemin üzerinde siyah sembole sahiptir. Mecburi yönleri belirten tanzim levhaları, mavi zemin üzerinde beyaz semboller ile gösterilir.
• Bilgi İşaretleri, kare ya da dikdörtgen şeklinde mavi zemine ve beyaz sembole sahip işaretlerdir.
• Durma ve Park Etme İşaretleri; daire şeklinde, mavi zemin üzerine kırmızı sembol kullanılan işaretlerdir. Mavi P levhaları ise park edilebilecek alanları gösterir.
• Yapım Bakım Onarım levhalarının zemini sarıdır. Farklı şekil ve boyutlara sahiptir. Genellikle kırmızı ve siyah renkli içerikler kullanılır.

Kısacası trafik işaretleri ilginizi çekebilecek, algınıza hitap edecek şekil ve renklerde, uygun konumlara yerleştirilir.

Trafik Levhaları ve Anlamları 

Trafik levhalarının mekânsal bir boyutu bulunmaktadır. Bu kurallar, kişiden ziyade mekâna göre belirlenir. Mevcut olduğu zamanda tüm kişiler için geçerlidir. Bu nedenle, trafik levha anlamları standarttır. Seyir halinde en çok karşılaşacağınız trafik işaretleri ve anlamlarını aşağıda bulabilirsiniz.

Tehlike Uyarı İşaretlerinin Anlamları

Trafikte uyarı amacıyla kullanılan kırmızı üçgen levha, tehlike uyarısını belirtir. Bu levha, kenarları kırmızı şeritli beyaz bir zemine sahip eşkenar üçgen şeklindedir ve sürücüleri potansiyel tehlikeler konusunda bilgilendirerek dikkatli olmalarını sağlar. Genellikle tehlike karşısında alabileceğiniz önlemi içerisindeki sembolden anlamanız mümkündür. Bu Tehlike Uyarı İşaretleri’ne örnekler aşağıdaki gibidir:

• Kalın siyah ok işaretleri, tehlikeli virajları işaret eder. Okun yönü önünüzdeki virajın yönünü gösterir. Zikzak benzeri oklar ise sürekli virajları işaret eder. Kare ya da dikdörtgen beyaz bir zeminde kırmızı oklar da tehlikeli viraj yönlerini belirtir.
• Üçgenin tabanında eğimli siyah başka bir üçgen görürseniz, eğimli bir yoldan geçeceğinizi anlayabilirsiniz. Siyah üçgen üzerinde yazılı rakam, eğim oranını belirtir.
• Birbirine paralel siyah iki düz çizgiden biri bir noktada diğerine yaklaşıyorsa, ileride yolun daralacağını anlayabilirsiniz. Daralma sağdan, soldan ya da iki yönden birden olabilir ve levhadan anlaşılabilir.
• Siyah düz bir çizgi üzerinde aralıklı iki yarım daire, kasisi ifade eder.
• Arkadan görülen bir aracın tekerlek izleri dalgalı bir yol şekli çıkarıyorsa zeminin kaygan olduğunu anlayabilirsiniz.
• Şeritli bir yol üzerinde yürüyen bir kişi, yaya geçidinden geçeceğinizi gösterir. Ellerinde çanta olan iki çocuk ise okul geçidini işaret eder.
• Birbirine paralel aşağı ve yukarı ok işaretleri, trafik akışının çift yönlü olduğunu anlatmak için kullanılır.
• Büyük bir ünlem işareti ise “Dikkat” anlamına gelir. Spesifik olarak belirlenen tehlikeler dışında bir tehlike ile karşılaşabileceğiniz konusunda sizi uyarır. Tehlikenin cinsine dair daha fazla bilgi ise genellikle ilgili bir panel üzerinde açıklanır.
• Büyük bir çarpı işareti ile karşılaştığınızda ileride kontrolsüz bir kavşağın olduğunu anlayabilirsiniz. Kavşakta genel geçiş önceliği kuralı uygulanır. Sağdan gelen araç ilk geçiş hakkına sahiptir.
• Levhalarda ana yol, kuyruklu kalın bir ok işareti ile belirtilir. Eğer yolun yanlarında ana yolu kesen düz kısa çizgiler bulunuyorsa, bu, tali bir yolun varlığını gösterir. Ayrıca, ana yola çaprazdan bağlanan çizgiler, ana yola giriş yollarının mevcut olduğunu ifade eder.
• Daire oluşturan üç ok, dönel kavşağa yaklaştığınızı gösterir.
• Kar tanesi, gizli buzlanma ihtimalini belirtir.

Trafik Tanzim İşaretlerinin Anlamları 

Öncelik bildiren işaretler, yasaklama ve kısıtlama bildiren trafik işaretleri, mecburiyet bildiren işaretler olmak üzere Trafik Tanzim işaretleri üç temel gruptan oluşur. Bu işaretlere bazı örnekler aşağıdaki gibidir:

• “Dur ve Yol Ver”, öncelik bildirten trafik işaretleridir. Kenarları kırmızı boş bir beyaz üçgen, “Yol Ver” anlamına gelir ve ana yoldan geçen araca yol vermeniz gerektiğini bildirir. “Dur” yazan levha, bir kavşağa girmeden önce durmanız ve kavşağı dikkatlice kontrol etmeniz, diğer araçlara öncelik vermeniz gerektiğini hatırlatır. Siyah aşağı yönlü ok, sürücünün durması gerektiğini ve karşıdan gelen araçlara yol vermesi gerektiğini ifade eder. Paralel kırmızı yukarı yönlü ok ise, sürücünün geçiş önceliği olmadığını gösterir ve bu durum, güvenli bir şekilde diğer araçların geçişine izin verme zorunluluğunu vurgular.
• Kırmızı bir daire içinde beyaz çizgi, girişi olmayan yolu gösterir.
• Kırmızı kenarlı boş beyaz zemin ise yolun taşıt trafiğine kapalı olduğunu belirtir. Bu zemin üzerinde herhangi bir taşıt sembolü var ise ilgili yol o araca kapalıdır. Örneğin bir bisiklet figürü, bisikletin ilgili yola giremeyeceğini gösterir.
• Beyaz zemin üzerinde kırmızı ile üstü çizilmiş ok işaretleri varsa ok yönüne dönemeyeceğinizi anlayabilirsiniz.
• Azami hız sınırı da beyaz zemin üzerine yazılı sayılarla gösterilir. Farklı bir rakama sahip levha görmedikçe azami hız sınırı sabittir.
• Azami hız sınırı, beyaz zemin üzerine yazılı sayılarla belirtilir ve bu sayılar, sürücülerin uyması gereken hız limitini gösterir. Farklı bir rakama sahip bir levha görülmediği sürece, azami hız sınırı geçerli ve sabit kabul edilir. Ayrıca, trafik kısıtlamalarının sona erdiğini belirtmek için siyah-beyaz ve üzeri tek yönden çizilmiş levhalar kullanılır. Bu tür levhalar, sürücülere herhangi bir kısıtlamanın sona erdiğini anlamaları için gereklidir ve trafik akışının güvenli bir şekilde devam etmesine olanak tanır.
• Mecburi yön ve araçlar yuvarlak mavi zeminli levhalar ile temsil edilir. Levha içinde ise beyaz figürler kullanılır. Bu levhalarda okların gösterdiği yöne mecburi dönüş olduğu söylenebilir.
• Mavi levhalar üzerinde taşıtın ya da yaya figürünün olması, ilgili taşıt ya da figür için mecburi bir yolun varlığından söz ediliyor demektir. Mecburi asgari hız da bu levhalarda gösterilir.
• Mecburiyetin sonlanması ilgili levha, üzerine kırmızı tek çapraz ile gösterilir.

Trafik İşaretlerine Uygun Önlemlerin Hayati Önemi 

Trafik işaretleri, seyir halinde bulunan tüm araç ve yayalar için ortak bir dildir. Tehlikeli durumları, öncelikli geçişleri, kısıtlamaları ve yasakları trafik levhaları ile anlatır. Amaç, trafik akışının güvenli bir şekilde sağlanmasıdır. Örneğin yaya geçidinde yavaşlamanız ve karşıdan karşıya geçenleri kontrol etmeniz gerekir. Keskin viraj işaretinde yavaşlamazsanız virajı almakta zorluk çekebilirsiniz. Kaygan zeminde ani frenlerden kaçınmalısınız. Azami hız sınırlarına uymadığınız noktalarda cezai işlemle karşılaşabilirsiniz. Hayvanların çıkabileceği alanlarda yola ani çıkışlara karşı tetikte olmalısınız. Bu ve benzeri önlemleri aldığınızda, hem sizin hem de sevdiklerinizin güvenliği önemli ölçüde artar. Trafik levhalarına dikkat ederek gerekli önlemleri almak hayat kurtarır.

Trafik işaretlerine uygun önlem alınmadığında, sonuçlar hayati tehlike oluşturabilir. Siz ne kadar dikkatli olsanız da trafik sigortası ve kasko poliçelerinizi yaptırmayı unutmayın. Sigortayeri'nin size uygun tekliflerini değerlendirmek için hemen şimdi internet sitesini ziyaret edin.