Motorlu taşıtlarda resmi işlemler için plaka bulunur. Otomobil, motosiklet ve diğer tüm araçların plakası vardır. Araçların dış aksamında bulunan plakalar çeşitli dönemlerde değiştirilir. Değişim için zorunlu olan ve zorunlu olmayan nedenle bulunabilir. Araç alım satımında zorunlu olmasa da değiştirme yapabilirsiniz. Bunun dışında yıpranma, eskime ya da delinme gibi durumlarda da değişim yapılabilir. Alım satım sürecinde plaka değişikliği zorunluluğu bulunmadığı için 2. el araç aldığınızda araçta bulunan plakayı kullanabilirsiniz. Eğer bu plakayı istemiyorsanız ya da almayı planladığınız farklı bir plaka varsa bu durumda plaka yenileme nasıl yapılır şeklinde araştırmaya başlayabilirsiniz. Plaka değişimi için noterler birliğinin görevli olması plaka değiştirme sürecinin daha kolay işlemesini sağlar. Herhangi bir randevu almadan gerekli belgeleri toparlayıp plaka değişimi adım atabilirsiniz.
Plaka Yenileme İçin Gerekli Evraklar ve İşlemler
Plaka değiştirme şartlarını karşılamak için öncelikle araç plaka yenileme için gerekli evrakların toplanması gerekir. Bu evraklar içinde en önemli belge aracın zorunlu trafik sigortasıdır. Eğer aracın zorunlu trafik sigorta poliçesi yoksa öncelikle bir poliçe almanız gerekir. Zorunlu trafik sigortası aldıktan sonra aşağıdaki belgeleri de toplamanız gerekir:
- Şoförler odasından alınan nakil evrakı
- Nüfus kimlik kartı ya da cüzdanı
- Araca ait eski plakalar ve trafik evrakları
- Satış sürecinde noterden alınan belge ya da geçici tescil evrakları
- Plaka yenileme ücretini karşılamak
- Şoförler odasına başvuru yapıp basım ücretini ödemek
Plaka Değiştirme Nasıl Yapılır?
Plaka yenileme basit ve çok zaman almayan bir uygulamadır. Bu işlemi herhangi bir aracıya kullanmadan kendiniz de yapabilirsiniz. Öncelikle notere gerekli belgelerle gitmeniz gerekir.
Plaka değiştirme ücreti her yıl belirli bir oranda artar. Bu artış ehliyet ya da pasaport ücretleri gibi yılbaşında açıklanır. Plaka değiştirme ücreti 2024 yılı için 1.489,34 TL olarak açıklanmıştır. Ancak açıklanan bu rakamda 2 önemli nokta bulunur. Bunlardan ilki bu ücretin noter tarafından değişiklik için alınacak ücret tarifesidir. Bu miktarından dışında araç plaka değiştirme fiyatına Şoförler Odasından plaka basım ücretini de dahil etmeniz gerekir. Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu kapsamında yer alan Şoförler Odasında tek plaka basım ücreti 2024 yılı için 195 TL; 2 plaka basım ücreti ise 390 TL olarak belirlenir. Bu durumda plaka yenileme ücreti değişiklik gösterir.
Plaka Yenileme Nerede Yapılır?
Daha önceki dönemlerde Emniyet Müdürlüklerine bağlı olan plaka işlemleri notere devredildi. Plaka değiştirme ya da yenileme Noterler Birliği'nin yetkisinde olduğu için herhangi bir randevu almanıza da gerek yok. En yakın notere giderek istediğiniz işlemi kolay bir şekilde halledebilirsiniz.
Plaka yenileme için araç satışı yapmanız şart değil. Satış yapmadan plaka değiştirme de yapabilirsiniz. Yıpranan ya da hasar göre plakaların otomatik sistemler tarafından okunması zorlaşır. Bununla birlikte plakada yıpranma ve zarar görme trafik muayenesinde ağır kusurlar arasında yer alır. Ön ya da arka plakanın okunması zor ise aracınız muayeneden ağır kusurlu olarak kalır. Bu tarz bir durum yaşamamak için yıpranmış plaka yenileme işlemi yapabilirsiniz. Aynı plaka yenileme ücreti de buna göre farklı olur.
Plaka yenileme sürecinde eğer araç alım satımı olmadığı zamanlarda her iki plakayı değiştirme zorunluğunuz bulunmaz. Eğer hasar ya da yıpranma nedeniyle plaka değişimi yapacaksanız sadece yıpranan plakayı değiştirebilirsiniz. Bu durumda şoförler odasından tek plaka yenileme talebinizi bildirmeniz gerekir. Buna bağlı olarak da sadece tek plaka basım ücreti ödersiniz.
Araç Alırken Plaka Değiştirme Zorunlu Mu?
Plaka yenileme 2024 yılında araç alırken yapılması gereken zorunlu işlemler listesinde yer almaz. Dolayısıyla 2. el satın aldığınız aracın plakasını üzerinize alarak kullanmaya devam edebilirsiniz. Plaka değiştirme süresi de araç satış ve devir sürecinden sonraki 30 gün olarak belirlenmiştir. Aracı devraldığınız ya da devrettiğiniz günden 30 gün geçtiyse araç plakasını değiştiremezsiniz. Sonradan plaka değiştirmek için de verilen süre aynıdır. Bu durumda ilk 30 günde plakanızı değiştirmeniz gerekir. Bunun için araç satış sözleşmesi, ruhsat ve kimlik kartı ile notere gitmeniz yeterli olur.
Yeni plaka ücretini değiştiren seçeneklerden biri de özel plakalardır. Firmanızı ya da isminizi anımsatan bir plaka seçmek isteyebilirsiniz. Örnek olarak İstanbul'da yaşıyor ve isminiz Alp ise 34 ALP 123 plakasını almak isteyebilirsiniz. Bu durumda 2 farklı uygulama olur. Öncelikle bu plakanın hali hazırda bir araca kayıtlı olup olmadığını öğrenmeniz gerekir. Kayıt işlemi trafik müşaviri aracılığıyla ya da emniyet web sitesinden öğrenebilirsiniz. Eğer kayıtlı ise araç sahibi ile görüşüp satın alma seçeneğini tercih edebilirsiniz. Arabulucu isteyebilir ya da trafik müşaviri aracılığıyla plaka sahibine başvurabilirsiniz. Bu durumda belirli bir ücret olmadığı için plaka sahibinin istediği ücreti ödemeniz gerekir. Plaka sahibi satmak istemezse farklı bir plakaya yönelmeniz gerekir. Eğer plaka bir araca kayıtlı değil ise süreç daha kolay işleyebilir. Bu durumda istediğiniz plakayı bağlı bulunan emniyet müdürlüğünden almanız gerekir. Bunun için de birim tarafından açıklanan belirli bir bedel ödemelisiniz. Şahıs üzerine alınacaksa kimlik kartı ile, firma için alınacaksa son 6 aylık faaliyet belgesi ve imza sirküleri gerekir. Ücreti ödenip belgeler teslim edildikten sonra eski plakanızı Şoförler Odasına teslim edip yeni plakanızı bastırabilirsiniz.
Plaka Yenilemede Dikkat Edilmesi Gerekenler
Resmi bir başvuru durumu olan plaka değişimi 2 farklı birim tarafından yürütülen bir işlemdir. Bu işlemlerin kontrolü de iç işleri bakanlığı tarafından kontrol edilir. İlk işlem noterden başvuru ve ödeme ile başlar. Bu aşamadan sonra şoförler odasından değişim işlemi yapmanız gerekir. Her iki kurum için de adres ya da nüfus şartı yoktur. En yakındaki notere gidip işlemi başlatabilirsiniz. Şoförler odası seçiminde de yine en yakın odaya gidebilirsiniz.
Araç alım satımından sonraki takip eden ilk 30 gün içinde değişim başvuru yapmanız gerekir. Aksi durumda 30 günü geçirirseniz değişim işlemini yapamazsınız. Bu durumda en kolay işlem araç alım sırasında notere bilgi vermeniz olabilir. Satım sırasında notere plaka değişikliği istediğinizi belirtirseniz aynı anda işlemi yapabilirsiniz. Bu durumda tekrar notere gitmenize gerek kalmaz.
Araç plakaları resmi belge olduğu için yenileme ya da değiştirme sırasında eksiksiz belge vermeniz gerekir. Aksi durumda aracınızın plakasını değiştiremeyebilirsiniz. Belgeler içinde en önemli belge zorunlu trafik sigortasıdır. Zorunlu poliçeler olmadan trafiğe çıkılması yasak olduğu gibi araç alım satım işlemleri de yapılamaz. Bu nedenle araç alım satımı yapmak ya da araç ile ilgili herhangi bir resmi işlem yapmak için zorunlu trafik sigortasının olması gerekir. Eğer araç alım satımı için plaka değiştirmek ya da hasarlı plakaları yenilemek isterseniz Sigortayeri üzerinden aracınıza göre bir zorunlu trafik poliçesi seçebilirsiniz. Bu şekilde araç alım satım, plaka değiştirme ya da farklı bir işlemi sorunsuz halledebilirsiniz. Sigortayeri sizin için birçok farklı firmanın tekliflerini listeler. Siz de içinden şartları size uyan seçeneği belirlersiniz. alım satım ve plaka değiştirme sırasında işlerinizi aksatmadığınız gibi gerekli belgeleri de eksiksiz tamamlarsınız.